Psychoterapia zaburzeń psychosomatycznych u dorosłych

Termin „zaburzenie psychosomatyczne” jest używany głównie w znaczeniu „choroby fizycznej, o której uważa się, że jest powodowana lub zaostrzana przez „czynniki psychiczne”. Oznacza to sytuację w której czynniki psychiczne powodują objawy fizyczne bez istnienia choroby fizycznej.  Na przykład ból w klatce piersiowej może być spowodowany silnymi emocjami i być przeżywany jak zawał serca. Istotne jest również to, że czynniki psychiczne, takie jak stres i niepokój, mogą nasilać rzeczywiste choroby fizyczne i blokować zdrowienie, takie fizyczne objawy wywoływane przez czynniki psychiczne nazywane są również somatyzacją lub zaburzeniami pod postacią somatyczną.

Oto niektóre kategorie osób, które mogą skorzystać z tego rodzaju terapii:

• Osoby z objawami somatycznymi bez wyraźnej przyczyny medycznej: Osoby, które doświadczają objawów fizycznych, takich jak bóle głowy, bóle mięśniowe, nudności czy problemy z trawieniem, które nie mają wyraźnej przyczyny medycznej i które są związane z czynnikami psychologicznymi.
• Osoby z zaburzeniami somatyzacyjnymi: Osoby, które mają skłonność do doświadczania wielu objawów somatycznych, które są uznawane za wynik procesów psychologicznych, a nie medycznych.
• Osoby z przewlekłymi chorobami somatycznymi: Osoby, które mają przewlekłe choroby somatyczne, takie jak przewlekłe bóle pleców, migrena czy zespół jelita drażliwego, i które doświadczają trudności związanych z życiem z przewlekłą chorobą.
• Osoby z zaburzeniami lękowymi lub depresyjnymi: Osoby, które mają zaburzenia lękowe lub depresyjne i które doświadczają objawów somatycznych, takich jak bóle mięśniowe, zmęczenie czy trudności z koncentracją, które są związane z ich zaburzeniami psychicznymi.

W terapii zaburzeń psychosomatycznych skuteczna jest przede wszytkim psychoterapia, zarówno metody oparte na poznawczo - behawioralnych oddziaływaniach jak również psychodynamiczne, psychoanalityczne czy inne oparte na wglądzie przynoszą Pacjentowi rozumienia swoich tudności oraz niejako „przerwanie” błędnego koła łączenia emocji z objawami fizycznymi.

Psychoterapia zaburzeń psychosomatycznych jest procesem terapeutycznym skierowanym na leczenie i zarządzanie dolegliwościami cielesnymi, które mają źródło lub są powiązane z czynnikami psychologicznymi. Zaburzenia psychosomatyczne obejmują szeroki zakres objawów, które mogą mieć wpływ na każdy układ organizmu, takie jak bóle głowy, dolegliwości żołądkowe, bóle mięśniowe, nadciśnienie, problemy z oddychaniem i wiele innych. Objawy te nie mają wyjaśnienia na podstawie badania fizykalnego, laboratoryjnego ani obrazowego, co często prowadzi do frustracji zarówno pacjentów, jak i lekarzy. Psychoterapia zaburzeń psychosomatycznych ma na celu zidentyfikowanie i przetworzenie psychologicznych przyczyn objawów oraz pomoc pacjentowi w radzeniu sobie z nimi.

Cele psychoterapii zaburzeń psychosomatycznych:

• Zrozumienie źródeł objawów: Psychoterapia pomaga pacjentom rozpoznać i zrozumieć, jakie czynniki psychiczne mogą przyczyniać się do ich dolegliwości fizycznych.
• Rozwój umiejętności radzenia sobie: Pacjenci uczą się, jak radzić sobie z emocjami, myślami czy sytuacjami, które mogą wywoływać lub nasilać objawy psychosomatyczne.
• Poprawa samopoczucia: Terapia może pomóc w redukcji lęku, depresji czy innych zaburzeń emocjonalnych często towarzyszących problemom psychosomatycznym.
• Edukacja: Pacjenci uczą się rozróżniać objawy fizjologiczne od psychosomatycznych oraz zdobywają wiedzę na temat wpływu psychiki na ciało.

Zaburzenia psychosomatyczne są skomplikowane i wielowymiarowe. Pomimo ich niejasnej etiologii, odpowiednio dobrane podejście terapeutyczne może przynieść ulgę i poprawę jakości życia pacjenta. Psychoterapia jest jednym z kluczowych narzędzi w diagnozowaniu i leczeniu tych zaburzeń, pomagając pacjentom zrozumieć i przetwarzać źródła ich dolegliwości oraz nabyć umiejętności niezbędne do radzenia sobie z nimi w codziennym życiu.

1. Wizyty konsultacyjne u psychologa psychoterapeuty - dokładny wywiad dotyczący objawów, trudności oraz przebiegu dotychczasowego życia z uwzględnieniem trudności natury emocjonalnej, społecznej i zdrowotnej.
2. Omówienie wyniku konsultacji, zaproponowanie planu leczenia dostosowanego do Pacjenta i jego trudności, omówienie kontraktu terapeutycznego oraz zasad współpracy.
3. Rozpoczęcie leczenia właściwego: psychoterapii, farmakoterapii, terapii grupowej. Bardzo istotna jest psychoedukacja w leczeniu zaburzeń psychosomatycznych.